Klucz wiolinowy jest jednym z wielu kluczy muzycznych. Klucz, jak się domyślasz, służy do otwierania. Najczęściej spotykasz się z kluczem do zamka w drzwiach. Aby otworzyć zamek musisz mieć odpowiedni klucz. Niewłaściwym kluczem nie możesz otworzyć zamka. Jak już wcześniej wspomniałem klucz wiolinowy jest jednym z wielu kluczy muzycznych. Klucz muzyczny otwiera nam możliwość odczytania nut z pięciolinii. Czym jest pięciolinia oraz jak odczytywać nuty z pięciolinii przeczytaj w artykule: pięciolinia.
Widząc sam symbol graficzny klucza, bez umieszczenia go na pięciolinii, nie możemy powiedzieć, że jest to klucz wiolinowy. Symbol graficzny klucza, jedynie określa nam, że jest to klucz G. Kluczem wiolinowym stanie się dopiero po umieszczeniu go na pięciolinii w taki sposób, że w środku "brzuszka" klucza będzie się znajdować druga linia. Jeśli zapiszemy go na innej wysokości, nie będzie to już klucz wiolinowy, lecz inny klucz z grupy kluczy G.
Klucz wiolinowy określa położenie nuty g1 (czytaj: "gie razkreślne") na pięciolini. Pozostałe nuty wyznacza się relatywnie do g1.
Klucz wiolinowy inaczej zwany też skrzypcowym (wł. violino = skrzypce) jest najpopularniejszym kluczem muzycznym. Bardzo dużo instrumentów, posiada zapis nutowy w kluczu wiolinowym. Jednak oprócz tego klucza, wykorzystywane są także inne klucze. Najpopularniejsze z nich to basowy, altowy, tenorowy.
Do grupy kluczy G należy także klucz dyszkantowy, który wyznacza położenie nuty g1 na pierwszej linii.
Nuty na gitarę klasyczną zapisywane są w szczególny sposób. Pod kluczem wiolinowym znajduje się mała ósemka, zwykle pisana kursywą. Ta ósemka to przenośnik oktawowy. Oznacza to, że instrument brzmi o oktawę niżej, niż wynikałoby to z zapisu nutowego w "zwykłym" kluczu wiolinowym.
W pewnym uproszczeniu, można przyjąć, że zapis nutowy precyzyjnie określa wysokość dźwięku. Dla dźwięku a1 (czytaj: "a razkreślne") przyjęta jest częstotliwość 440 Hz. Jednak w praktyce stosuje się widełki 440-444 Hz. Ciekawostką będzie też fakt, że instrumenty buduje się w różnych strojach. Podstawowa nuta g1 w kluczu wiolinowym, która jest położona na drugiej linii, grana na różnych instrumentach może brzmiąco być zupełnie innym dźwiękiem. Wyobraźmy sobie nuty na trąbkę (oczywiście zapisane w kluczu wiolinowym), jej najpopularniejszym strojem jest B, lecz występują także trąbki C, Es, D, F lub A. Na przykład na trąbce w stroju B, g1, zabrzmi jako f1, a na trąbce w stroju D zabrzmi jako a1. Z tego akapitu musisz zapamiętać, że o brzmiącej wysokości dźwięku decyduje nie tylko rodzaj zastosowanego klucza, ale także strój instrumentu dla którego zostały przygotowane nuty.